Sultanhisar ilçesinde Aydın Dağlarının eteğinde iki vadi ortasında yer alan antik kentteki hafriyatlar, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Hakan Öztaner başkanlığında devam ediyor.
Akharaka Tapınağı ve Anadolu’nun en düzgün korunmuş kütüphanelerinden birine sahip antik kent, tiyatro, stadyum ve meclis yapısıyla dikkati çekiyor.
Nysa Antik Kenti Hafriyat Lideri Prof. Dr. Öztaner, ünlü coğrafyacı Strabon’un yapıtında Nysa’da eğitim aldığını yazdığını, kütüphaneleri ve tiyatrolarıyla Nysa’nın birebir vakitte Roma periyodunun eğitim ve kültür kenti olarak bilindiğini söyledi.
Restorasyon çalışmalarının yanı sıra kazılara da devam ettiklerini lisana getiren Öztaner, heyecan verici bir döneme başladıklarını kaydetti.
Nysa’nın ızgara planlı cadde ve sokak sistemi üzerine çalışmaya devam ettiklerini belirten Öztaner, Efes, Magnesia ve Tralleis güzergahındaki ana ticaret yoluna ilişkiyi sağlayan bir caddeye ulaştıklarını ve çok heyecanlı olduklarını bildirdi.
Öztaner, caddenin kullanım devrini belirlediklerini söz ederek, “Efes’ten başlayarak Magnesia, Trallies ve günümüze ulaşan ana ticaret yoluna ilişkiyi sağlayan kentin kuzey güney taraflı ana caddesini bulduk” dedi.
Caddenin 7. yüzyıla kadar kullanıldığını, sarsıntılardan sonra toprak altında kaldığını aktaran Öztaner, caddenin üst dolgu toprağında 47 mezar bulduklarını söyledi.
Çoğu bebek ve çocuk mezarı
Gömülerin 11. yüzyıla ilişkin olduğunu belirten Öztaner, şunları kaydetti:
“Cadde sınırı üzerinde 47 tane geç periyot mezarı bulduk. Mezarlar içerisinde bebek ve çocuk mezarlarının çoğunlukta olması 11. yüzyılda kentte salgın hastalıkların olabileceğini ve yaşantının güç geçtiğini gösteriyor. Bu salgın hastalığın tespitine yönelik araştırmalara devam ediyoruz. Kentin son periyodunda daha yoksul, daha sistemsiz yerleşimlerin olduğu anlaşılıyor ve kentin merkezinin de mezarlık olarak kullanmasından ötürü terk edilmiş bir manzara sunmakta.”
Mezarlardan birinin oda mezar olduğunu anlatan Öztaner, şöyle konuştu:
“Bu mezarı açtığımızda bir sikkenin üzerine yapışmış dokuma kesimi ele geçti. Olasılıkla keten bitkisinden yapılmış ve o mezarın sahibinin bir bayan olduğunu antropologlar tespit etti. Yaklaşık kırklı yaşlarına ulaşmış, dokuma işi yaptığından ötürü ipler dişlerini tırtıklı hale getirmiş. Bunlar olağan bizim için heyecan vericiydi. Dokumanın sikkenin korozyonuyla birlikte korunarak gelmesi de değerliydi. Sikkenin tarihinden mezarların 11. yüzyıla ilişkin olduğunu tespit etmiş olduk.”
Bulunan caddenin ehemmiyetine değinen Öztaner, “Bu caddenin kıymeti Nysa’yı güneyden geçen ana yolla irtibat kurması. Münasebetiyle Efes’ten yola çıkıp gelseydiniz kente işte bu cadde üzerinden giriş yapıyor olacaktınız. Ne vakte kadar, 7. yüzyıldaki o yıkıcı zelzeleye kadar.” dedi.
Öztaner, 2 bin yıl öncesine ilişkin caddenin uzunluğunun 1 kilometreyi aştığını, şu anda 100 metrelik kısmında çalışma yaptıklarını kelamlarına ekledi.